Zeytin Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
15 Temmuz 2024

Zeytin Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Zeytin Yetiştiriciliği

Zeytin, zeytingiller ailesinin bir üyesi olup, Akdeniz iklimine özgü bir bitkidir. Zeytin ağaçları, -7°C ile 40°C arasındaki sıcaklıklara dayanabilme özelliğine sahip olsalar da, iyi bir büyüme ve meyve oluşumu için ideal sıcaklık aralığı 15-25°C'dir. Zeytin ağacının dayanabildiği minimum sıcaklık -7°C'dir. Bu sıcaklığın altına düştüğünde, yeni gelişen zeytin ağaçları ve yaşlıca olan zeytin ağaçlarının dalları soğuk havadan zarar görebilmektedir. Ağaçları soğuklardan korumak maksadıyla sonbaharda sınırlı sulama yapılmalı, ağaçlara aşırı azotlu gübre vermekten kaçınılmalıdır. Hasattan önce sıcaklıkların 0°C'nin altına düştüğü bölgelerde veya Mart-Nisan aylarında don tehlikesi olan bölgelerde zeytinlik tesis etmekten kaçınmak gerekir. Zeytin ağacı, ürününü yetiştirmek için kışın +7°C'nin altında soğuklamaya ihtiyaç duymaktadır.

Zeytin ağaçlarının çiçeklenme ve tozlanma dönemlerinde sıcak, kurutucu rüzgârlar ve aşırı yağmur meyve tutumunu olumsuz etkiler. Zeytin ağacının sulama koşuluyla dayanabildiği en yüksek sıcaklık ise 40°C'dir. Zeytinin yıllık yağış isteği 650-800 mm arasında değişmektedir. Yaz aylarının başından, mevsim yağışlarına kadar yapılan sulama işlemleri zeytinlerin irileşmesini ve yağ oluşumunu artırmak amacıyla yapılmaktadır. Ayrıca bu sulamalar, ertesi yıl meyve verecek sürgünlerin gelişimini ve meyve gözlerinin oluşmasını hızlandırmak amacıyla da yapılmaktadır. Nemli havalarda, ağaç yapraklarından gerçekleşen terleme olayında bariz azalma yaşanır. Bu sayede sıcağın bitkiye etkisi de azalmış olacaktır. Ayrıca aşırı nem bazı hastalıklara sebep olmaktadır. Çiçek zamanı yüksek nem ise döllenmeyi engellemektedir.

İklim ve Toprak İstekleri

Zeytin, entansif yetiştiriciliğe oldukça uygun olduğu için diğer bitkilerin yetişmediği besin maddeleri bakımından fakir ve sulama imkânı olmayan kıraç topraklarda yetişmesi mümkündür. Entansif bir zeytin yetiştirme tesisi sulama alanlarına yakın olmalıdır. Ilıman iklimi seven zeytin, kışın dayanabileceği en düşük sıcaklık -7°C'dir. Bu sıcaklığın altında ise don yaşanmaktadır. Zeytinin yağış isteği yaklaşık olarak 400 mm'dir. Zeytin ağaçları genellikle kalkerli, kumlu, derin, nemli ve besin maddeleri yönünden zengin olan alanları sever.

Bahçe Düzenlenmesi

Zeytin yetiştirilmesinde farklı şartlarda çeşitli dikim şekilleri uygulanabilmektedir. Çoğunlukla düzgün ve köşeleri dik açılı olan yerlerde kare, ziraatı yapılan alanlarda dikdörtgen, geniş alanlarda ise genellikle üçgen dikim şekilleri tercih edilmektedir. Dikimlerden önce iyi bir toprak analizi ve drenaj çalışmaları yapılmalıdır. Fidan dikimlerinde 80x80 cm derinlikte açılan çukurlara dikim tahtaları yardımıyla dikim işlemine başlanmalıdır. Çukurlara gübre eklenmelidir. Dikilen fidanlar toprak seviyelerine yakın olmalıdır. Ayrıca aşılı alanların toprak altında kalmamasına dikkat edilmelidir.

Toprak İşleme

İlkbahar mevsiminde diskaro, kazayağı gibi aletlerle toprak üzerinde yüzeysel olarak bir sürme işlemi yapılmalıdır. Bu toprak işleme işlemi çiçeklerin açmasından önce gerçekleştirilmelidir. Yüzeysel olarak yapılmakta olan toprak işlemenin amacı sulama işleminden sonra toprağın yapısını iyileştirmek ve yabancı ot kontrolünü gerçekleştirmektir.

Gübreleme

Zeytin bitkisi, gelişme başlangıcı ve çiçeklenme dönemleri olan Mart-Nisan ayları ve çekirdek sertleşmesi dönemi olan Temmuz aylarında besin maddelerine ihtiyaç duyar. Zeytinlerin Şubat-Mart aylarında, ilkbahar yağmurlarından önce gübrelenmesi daha doğru olacaktır.

Budama

Zeytin ağaçlarında gübrelemenin yanında budama da oldukça önemlidir. Zeytin ağaçlarının gençlik, olgunluk ve yaşlılık dönemlerinde yapılan farklı budama şekilleri bulunmaktadır. Şekil, mahsul ve gençleştirme budamaları yapılmaktadır.

Hasat

Hasat işlemi, zeytinlerin kullanım alanına göre yapılmaktadır. Eğer zeytinler sofralık olarak kullanılacaksa tam olgunlaşma döneminde toplama işlemi yapılır. Yağ yapmak amacıyla toplanan zeytinler ise ağaçta yeşil meyve kalmadığı zaman toplanır.

Sonuç ve Öneriler

Zeytin yetiştiriciliği, uygun iklim ve toprak koşulları sağlandığında oldukça verimli ve karlı bir tarım faaliyeti olabilir. Zeytin ağaçlarının iklim ve toprak isteklerine dikkat edilerek, düzenli bakım ve doğru tarım teknikleri uygulandığında kaliteli ve bol ürün elde etmek mümkündür. Çiftçilerin, zeytin yetiştiriciliği konusunda sürekli olarak eğitim almaları ve gelişen tarım teknolojilerini takip etmeleri, verimliliği artıracaktır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Azimet

12 Temmuz 2024 Cuma

Zeytin ağaçlarının dayanabileceği en düşük sıcaklık -7°C olarak belirtilmiş. Ancak bizim bölgemizde bazen sıcaklıklar -10°C'ye kadar iniyor. Bu durumda zeytin yetiştiriciliği yapmamız mümkün olur mu, yoksa ağaçların zarar görme riski yüksek mi olur?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Azimet,

Zeytin ağaçları genelde -7°C'ye kadar dayanabilir, ancak sıcaklıkların -10°C'ye kadar düştüğü bir bölgede zeytin yetiştiriciliği yapmak biraz riskli olabilir. Bu derece düşük sıcaklıklar ağaçların dallarına ve köklerine zarar verebilir, hatta bazen tamamen ölmelerine sebep olabilir. Ancak, bölgeye özgü mikroklima koşulları ve uygun önlemlerle (don koruma önlemleri, uygun türlerin seçimi gibi) bu riski azaltabilirsiniz. Yine de bu koşullarda zeytin yetiştiriciliği yapmaya karar verirseniz, ekstra özen göstermeniz gerekecektir.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Güncel

Zeytin Ağacı Türleri ve Özellikleri

Zeytin Ağacı Türleri ve Özellikleri

Güncel

Zeytinyağı Kaç Kalori?

Zeytinyağı Kaç Kalori?